Θέλησα να φτιάξω ένα άρθρο για τα κόκκινα αυγά τής Μεγάλης Πέμπτης, και αναζητώντας τις καταβολές τού εθίμου αυτού στο Διαδίκτυο, συνειδητοποίησα ότι οι εναλλακτικές πιθανές προελεύσεις, σημαίνουν ένα μόνο πράγμα: Ότι δεν θα μπορούσα έτσι να τεκμηριώσω με ντοκουμέντα, καμία απ' αυτές. Έτσι, προσπερνώντας το ιστορικό κομμάτι, θα επικεντρωθώ στον συμβολισμό, όπως μου τον δίδαξε ο Ανάδοχός μου Αγάπιος, τότε που με κατηχούσε για τη βάπτισή μου στην Ορθόδοξη Εκκλησία.
Θυμάμαι τον καιρό που νεοκατήχητος ακόμα στη Χριστιανική πίστη, ρωτούσα τον Αγάπιο, τον μέλλοντα Ανάδοχό μου, για τα πάντα. Γιατί το ένα; Γιατί το άλλο; Τι συμβολίζει; Πώς ξεκίνησε; Εκείνος μου έδινε σαφείς και ξεκάθαρες απαντήσεις για το κάθε τι, όχι μόνο με λόγια, αλλά πολύ συχνά και με έργα! Και το κόκκινο αυγό, ήταν ένα από εκείνα τα θέματα, που ο Αγάπιος μου έδειχνε έμπρακτα όχι μόνο τον συμβολισμό τους, αλλά και τη δύναμη τής Χάριτος τού Θεού.
"Δεν έχει σημασία η προέλευση τού εθίμου, αλλά η ουσία του.", μου εξηγούσε. "...Το αυγό, ως πηγή ζωής, είναι προφανές, ότι θα αποκτούσε συμβολισμούς σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, σε κάθε λαό, σε κάθε γεωγραφική περιοχή και θρησκεία. Αλλά αυτό που μάς ενδιαφέρει εμάς εδώ, ΔΕΝ είναι τι συμβόλιζε σε άλλους λαούς και θρησκείες, ούτε ποιος το πρωτοξεκίνησε ως έθιμο. Μάς ενδιαφέρει ο συμβολισμός εκείνος που εξυπηρετεί το Χριστιανικό Ευαγγέλιο".
Πράγματι, όπως διαπίστωσα κι εγώ πρόσφατα, με ένα ψάξιμο στο Διαδίκτυο, διάφοροι λαοί και θρησκείες, είχαν τις δικές τους συνήθειες και συμβολισμούς. Για εμάς τους Χριστιανούς όμως, ο συμβολισμός τού κόκκινου αυγού, είναι συνυφασμένος με το Ευαγγέλιο. Και αυτό είναι που πρέπει να μάς απασχολεί.
"Η Χριστιανική πίστη, δεν αρνήθηκε ποτέ να υιοθετήσει διάφορες παλαιότερες εκφράσεις τής ανθρώπινης ζωής, και να τις εξαγιάσει, και να τις υποτάξει στην υπηρεσία τού Ευαγγελίου. Έτσι κι εδώ, ανεξαρτήτως τού τι έλεγε κάθε αρχαίος λαός ή θρησκεία για παρόμοιες συνήθειες, εμείς πρέπει να εξάγουμε από το έθιμο τού κόκκινου αυγού, το μήνυμα τής εν Χριστώ σωτηρίας", μου εξηγούσε.
"...Το γεγονός ότι κάποια πράγματα τα έκαναν και άλλοι, ειδωλολατρικοί λαοί, δεν μολύνει το έθιμο. Αντιθέτως! Όποιος και αν το συνήθιζε, ό,τι και αν συμβόλιζε, η Χριστιανική Εκκλησία το προσέλαβε και το ανανοηματοδότησε, και το εξαγίασε. Επειδή ο Χριστός είναι ισχυρότερος. Και με το νέο του νόημα, (όπως προσέλαβε κάθε τι επίγειο και παλιό και το εξαγίασε), έτσι και με την πίστη Του, εξαγίασε με νέο νόημα ό,τι ήταν δυνατόν να προσλάβει και να εξαγιάσει".
"Έτσι έκανε ο Κύριος Ιησούς Χριστός και με το σύμπαν" μου εξηγούσε, και μου έφερνε ως παράδειγμα το αυγό τού Πάσχα. "Δες το αυγό τού Πάσχα!", μου έλεγε. "...Δες το ως ένα Κοσμικό Αυγό, που συμβολίζει ολόκληρο το σύμπαν, ολόκληρη την κτίση. Όπως από ένα αυγό βγαίνει ζωή, έτσι από τη δημιουργία τού σύμπαντος, ο Θεός παρήγαγε ζωή. Το αυγό τού Πάσχα λοιπόν, συμβολίζει το σύμπαν. Συμβολίζει την κτίση τού Θεού".
"Όμως, ο κόσμος δεν ήταν τέλειος. Ήταν μόνο "Καλός Λίαν", κατά την Αγία Γραφή. Για να τελειωθεί λοιπόν, χρειαζόταν κάτι ακόμα. Και αυτό ήταν η πρόσληψή του από τον Κύριο Ιησού Χριστό. Και όπως η κόκκινη βαφή καλύπτει και αλλάζει την όψη τού αυγού, έτσι και το αίμα τού Χριστού, καλύπτει και εξαγιάζει και ανακαινίζει ολόκληρο το σύμπαν!"
"Γι' αυτό, το αυγό το βάφουμε ΜΟΝΟ ΚΟΚΚΙΝΟ. Μόνο αυτό το χρώμα συμβολίζει την πρόσληψη τής κτίσεως από τον Χριστό, και τον εξαγιασμό της με το αίμα Του. Είναι λάθος να βάφουμε τα αυγά τού Πάσχα με άλλα χρώματα". Μου τόνιζε.
Άραγε όμως, ο Θεός αποδεχόταν αυτό μας τον συμβολισμό; (τον ρωτούσα).
"Ο Θεός αποδέχεται οτιδήποτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί νόμιμα και σωστά, για τη διακήρυξη τού Ευαγγελίου Του", μου απαντούσε.
Και σε αυτό δεν έμενε στα λόγια. Έμπρακτα μου έδειχνε την αποδοχή αυτού τού ευλογημένου εθίμου από τον Θεό.
Κάθε χρόνο, ο ευλογημένος Ανάδοχός μου, την ημέρα τού Πάσχα τσούγκριζε το κόκκινο αυγό του με άλλους Χριστιανούς. Και όταν το τσούγκριζε αυτός, έλεγε: "Χριστός Ανέστη!" Και ο άλλος απαντούσε: "Αληθώς Ανέστη ο Κύριος!" Και όταν τού το τσούγκριζε άλλος, τότε ο άλλος τού έλεγε: "Χριστός Ανέστη!" Και ο Αγάπιος απαντούσε: "Αληθώς Ανέστη ο Κύριος", κάνοντας έτσι μια ηχηρή και δημόσια ομολογία πίστεως στον Κύριο Ιησού Χριστό και το Ευαγγέλιό Του.
Μετά από μία περίοδο νηστείας 40 περίπου ημερών ως την Ανάσταση, το αυγό είναι μία πολύ πλούσια τροφή, για τις πρώτες ανάγκες τού σώματος μετά τη νηστεία. Για να φας όμως το αυγό, κάπως πρέπει να το σπάσεις. Τι καλύτερο τρόπο θα μπορούσε λοιπόν να βρει κάποιος να σπάσει το αυγό του, από το να χρησιμοποιήσει αυτό το σπάσιμο, ως αφορμή εξαγγελίας πίστεως στο Ευαγγέλιο τού Κυρίου Ιησού Χριστού;
Με μία κίνηση, ομολογούμε δημόσια, πίστη στον Κύριο Ιησού Χριστό, και στη δύναμη τής θυσίας Του, και στο πολύτιμο εκείνο αίμα Του, που χύνοντάς το εξαγίασε το σύμπαν ολόκληρο, και το έβαλε σε τροχιά αφθαρσίας!
Όμως, σε αντίθεση με αυτό που νομίζουν πολλοί, ο Αγάπιος ΔΕΝ τσούγκριζε το αυγό εκείνο που είχε βάψει τρεις σχεδόν ημέρες πριν την Ανάσταση, τη Μεγάλη Πέμπτη. Εκείνο που είχε βάψει τη Μεγάλη Πέμπτη, το έπαιρνε και το έβαζε στο εικονοστάσι του. Και το άφηνε εκεί απείραχτο για έναν χρόνο.
Το αυγό που έσπαγε και έτρωγε την ημέρα τής Ανάστασης, ήταν το αυγό τής περσινής χρονιάς, εκείνο που είχε αφήσει εκεί στο εικονοστάσι του για έναν ολόκληρο χρόνο!
Αυτό το περσινό αυγό τσούγκριζε και καθάριζε και έτρωγε κάθε χρόνο. Ένα αυγό που η Χάρη τού Θεού διατηρούσε φρέσκο κάθε χρόνο, για την εξαγγελία τής επόμενης Ανάστασης. Κι έτσι μου έδειχνε έμπρακτα, και όχι μόνο με λόγια, ότι η Χάρη τού Θεού αποδεχόταν τον συμβολισμό που δώσαμε εμείς οι πιστοί στο βάψιμο τού κόκκινου αυγού. Γι' αυτό και το διατηρούσε φρέσκο κάθε χρόνο! Όχι μόνο αυτός, αλλά και η αρραβωνιαστικιά του.
"Και δεν χαλάει ποτέ κανένα κόκκινο αυγό για έναν χρόνο;" τον ρωτούσα απορημένος, και μου απαντούσε: "Τα θαύματα τού Κυρίου, δεν γίνονται κατά παραγγελίαν. Θεός είναι, δεν είναι Τζίνι. Θαυματουργεί σε όποιον θέλει Εκείνος, όποτε θέλει Εκείνος. Όταν βλέπει την πίστη μας και ξέρει ότι με αυτό θα ωφεληθούμε, τότε θαυματουργεί. Αν όμως γνωρίζει ότι παρά το θαύμα, εμείς θα συνεχίσουμε να αμαρτάνουμε, τότε μάς συμφέρει να μη μάς δείξει τίποτα. Για να μην κατακριθούμε την ημέρα τής κρίσης, επειδή είδαμε θαύμα και απιστήσαμε. Σ' εμένα πάντως, κάθε χρόνο διατηρεί το αυγό μου". Και συνέχισε: "...Μόνο μία χρονιά δεν το διατήρησε φρέσκο, αλλά και πάλι δεν το άφησε να βρωμίσει. Του έδωσε κάποιο μέτρο αφθαρσίας, και έγινε σαν μαργαριτάρι.", μου είπε.
Και δεν παρέλειπε να τονίσει, ότι: "Θα πρέπει όμως το αυγό να έχει βαφτεί κόκκινο, και να έχει βαφτεί Μεγάλη Πέμπτη, κατά την οποία παραλάβαμε ότι ο Κύριος τέλεσε τον Μυστικό Δείπνο, και έδωσε για πρώτη φορά στους Μαθητές Του το αίμα Του. Και θα πρέπει να μην πάρουμε ραγισμένο αυγό, για να μη χαλάσει ο συμβολισμός".
Αυτά ήταν με λίγα λόγια, όσα μου παρέδωσε ο Ανάδοχός μου για το κόκκινο αυγό τής Μεγάλης Πέμπτης, εκείνες τις ευλογημένες εποχές που τον είχα εδώ στη γη, βοηθό, συμπαραστάτη και δάσκαλο.
Ν. Μ.
