Σπύρος Καλαϊτζαντωνάκης: Από το Ρέθυμνο στο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης

Σπύρος Καλαϊτζαντωνάκης (υποψήφιος ευρωβουλευτής της ΝΙΚΗΣ): «Νιώθω υπερήφανος σε ό,τι αφορά το πολιτιστικό στίγμα που αφήνω πίσω μου ως Έλληνας. (...) Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι, στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, δώδεκα γενιές Ελλήνων γεννήθηκαν και πέθαναν σκλαβωμένες και όμως και εκκλησίες υπήρχαν και αγιογραφίες γίνονταν και η γλώσσα δεν χάθηκε μέσω αυτών των δεδομένων, και έτσι το Έθνος διατήρησε τη γλώσσα, την ταυτότητα και τη συνοχή του.»

 

Σπύρος Σηφακάκης – Δρ Κοινωνιολογίας του Πολιτισμού Παν/μίου Μπέρμιγχαμ

Τίτος Σηφακάκης – Ζωγράφος

rethemnosnews.gr

Κάθε λαός διακρίνεται από ένα ιδιαίτερο πολιτιστικό στίγμα. Αν χάσει αυτό το στίγμα χάνει τη φυσιογνωμία του, η οποία είναι κεφαλαιώδους σημασίας προϋπόθεση για την ύπαρξή του, τη δυνατότητα της παρουσίας του στην παγκόσμια κοινότητα και την υγιή ιστορική του εξέλιξη. Σε κάθε πολιτισμό υπάρχουν στοιχεία διαχρονικότητας, που αναδύονται και επανέρχονται συνεχώς διαφοροποιημένα αλλά ακατάλυτα, παρά τα όποια εκσυγχρονιστικά ρεύματα.

Εδώ ακριβώς εντοπίζεται και η τεράστια σημασία της παράδοσης ως οργανικού προαπαιτούμενου συνειδητοποίησης της συνέχειας και της ταυτότητας ενός λαού. Συνειδητοποίησης της ταυτότητας σε μια εποχή που ο πολιτιστικός ιμπεριαλισμός, συχνά εμφανιζόμενος ως μεταμοντερνισμός, υποβαθμίζει και καταπνίγει οτιδήποτε προέρχεται από το παρελθόν, στο όνομα μιας συγχρονικής αντίληψης εμπορευματοποιημένου πολιτισμού που υποκρύπτει τη λογική μιας ιστορικής στασιμότητας, ενός τέλους της ιστορίας, και αποθεώνει τον ατομικισμό και τον μεταβαπτισμένο σε δημιουργική «αυθορμησία» υποκειμενισμό.

Ο πολιτιστικός ιμπεριαλισμός που χαρακτηρίζει την εποχή μας στρέφεται κατά των εθνικών πολιτιστικών ριζών και προκαλεί ισοπεδωτικές διαδικασίες που υπονομεύουν την πολιτιστική φυσιογνωμία του λαού μας.

Η πολιτιστική εισβολή δεν σημαίνει απλώς ότι χάνεται ένα απόθεμα, μια κληρονομιά. Σημαίνει ακόμα ότι ανοίγουν διάπλατα οι πύλες για να εισχωρήσουν και να κυριαρχήσουν ξένα συμφέροντα, οικονομικά, πολιτικά, στρατιωτικά, να περάσουν όλοι εκείνοι οι μηχανισμοί που στρέφονται κατά των συμφερόντων και της ίδιας της υπόστασης ενός λαού. Γι' αυτό ακριβώς ο πολιτισμός με ό,τι περιλαμβάνει, από τη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα μέχρι τις τέχνες και τις παραδοσιακές μορφές δημιουργίας, είναι το ισχυρότερο ανάχωμα απέναντι στην οποιαδήποτε καταστροφική διείσδυση. Είναι η πρώτη και η έσχατη γραμμή άμυνας απέναντι στον μεθοδικά σχεδιασμένο πολιτιστικό ιμπεριαλισμό, ο οποίος προωθεί, με σκοπό να επιβάλλει, δυτικά πολιτιστικά υποδείγματα και αξίες που οδηγούν σε έναν τύπο νεοβαρβαρισμού, όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο ιστορικός  Άρνολντ Τόινμπυ.

Ειδικότερα, όσον αφορά στο λαό μας, το βάρος της πολιτιστικής ευθύνης είναι τεράστιο. Κι αυτό όχι μόνο γιατί ζούμε στον τόπο που κάποτε άνθησε ο κορυφαίος πολιτισμός του κόσμου και η γλώσσα μας, η αρχαιότερη γλώσσα στον κόσμο, είναι συνέχεια εκείνης των αρχαίων Ελλήνων, αλλά και διότι υπάρχουν πολιτιστικά δεδομένα που διαμορφώθηκαν στη διαδρομή των αιώνων και είναι ενεργά μέχρι σήμερα. Σε μια εποχή λοιπόν υπερπληροφόρησης και τεράστιας σύγχυσης που, όπως έλεγε χαρακτηριστικά ο Γιάννης Τσαρούχης «ο καθένας μπορεί να επιβάλλει το ψεύδος του,  με τον ιδρώτα του προσώπου του», επιβάλλεται να προβάλλονται και να αναδεικνύονται σημαντικά γεγονότα της τέχνης και του πολιτισμού μας που τιμούν πραγματικά τον τόπο μας και ταυτόχρονα υπηρετούν τον Πολιτισμό με ''Π'' κεφαλαίο, γιατί με τη μεγάλη εμβέλειά τους ξεπερνούν τα όρια της Κρήτης και τα σύνορα της χώρας μας.

Ως γνωστόν το Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας είναι ένα από τα μεγαλύτερα, παλαιότερα και πιο αξιόλογα Μουσεία στον κόσμο. Αποτελείται από ένα μεγάλο συγκρότημα έξι ιστορικών κτιρίων, τα παλαιά Ανάκτορα, στις όχθες του ποταμού Νέβα, και η συλλογή του περιλαμβάνει περισσότερα από τρία εκατομμύρια εκθέματα που καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα όλων των ιστορικών περιόδων του παγκόσμιου πολιτισμού. Μεταξύ άλλων, φιλοξενεί εκθέματα από την αρχαία Ελλάδα, την Αίγυπτο και τη Ρώμη, ενώ ενδεικτικό της αξίας του Μουσείου του Ερμιτάζ είναι το ότι τα εκθέματά του περιλαμβάνουν συλλογή δυτικής ευρωπαϊκής τέχνης με έργα των Λεονάρντο ντα Βίντσι, Ρέμπραντ, Ελ Γκρέκο, Ντιέγκο Βελάσκεθ, Πάμπλο Πικάσσο, Φρανθίσκο Γκόγια, Ωγκύστ Ροντέν, Ανρί Ματίς, Πωλ Σεζαν, Κλωντ Μονέ κ.α.

Κατόπιν της έγκρισης του Πατριάρχη της Ρωσίας (Μόσχας και πασών των Ρωσιών) Κύριλλου, η Δ/νση του Ερμιτάζ αποφάσισε να οικοδομήσει έναν Ναό καθαρά Βυζαντινό, το Ναό του Ευαγγελισμού, Σταυροειδούς ρυθμού με τρούλο. Ο Ναός αυτός οικοδομήθηκε και είναι στις διαστάσεις που έχει ο Ναός της Αγίας Φωτεινής στον Κουμπέ του Ρεθύμνου.

Η Δ/νση του Μουσείου αποφάσισε επίσης η αγιογράφηση του Ναού του Ευαγγελισμού, δίπλα στον οποίο προστίθενται κτιριακές εγκαταστάσεις που θα στεγάσουν ιερείς και μοναχούς, να γίνει αυστηρά σύμφωνα με τη Βυζαντινή τεχνοτροπία και τα Βυζαντινά πρότυπα, και μάλιστα οι λέξεις που θα αναγράφονται στις εικόνες να είναι μόνο στην ελληνική γλώσσα ώστε να μην υπάρχει καμία απόκλιση από το βυζαντινό τύπο.

Την πρωτοβουλία για την αναζήτηση και επιλογή του καταλληλότερου αγιογράφου ανέλαβε ο Αντιπρόεδρος του Ερμιτάζ Μιχαήλ Νοβίκοφ. Μετά από εξέταση των προτάσεων που υποβλήθηκαν, προτάσεις που πέρασαν και από τον έλεγχο του υπευθύνου του Τμήματος Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Συλλογών και Επιμελητή του Μουσείου του Ερμιτάζ Δρα Γιούρι Πιατνίτσκι, επελέγη ο Ρεθύμνιος Αγιογράφος Σπύρος Καλαϊτζαντωνάκης για την ανάληψη της εκτέλεσης του έργου της αγιογράφησης του Ναού.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, αν αποφασιζόταν να γίνει η αγιογράφηση του Ναού με ρώσικη τεχνοτροπία, το έργο θα ανετίθετο ασφαλώς σε Ρώσο αγιογράφο, καθώς η χώρα διαθέτει έξοχους τεχνίτες της τεχνοτροπίας αυτής.

Απ' ό,τι μας είπε στις σχετικές συζητήσεις μας ο Σπύρος Καλαϊτζαντωνάκης, του έκανε μεγάλη εντύπωση η υποδοχή του στο αεροδρόμιο της Αγίας Πετρούπολης από αντιπροσωπεία του Ερμιτάζ, ο σεβασμός με τον οποίο τον υποδέχθηκαν και η εκτίμηση που έδειξαν στο πρόσωπό του. Έκτοτε όταν μεταβαίνει στην Αγία Πετρούπολη, με όλα τα έξοδα πληρωμένα, από τη μετάβαση, τη διαμονή κάτω από άριστες συνθήκες, τη διατροφή μέχρι και την επιστροφή, απολαμβάνει μεγάλης εκτίμησης για το έργο του και ιδιαίτερης προσωπικής φροντίδας. Του έχουν διαθέσει διερμηνείς και συνοδούς για να τον εξυπηρετούν ώστε να μην ασχοληθεί ούτε με τις ατομικές του αποσκευές.

«Όλα αυτά», μας είπε ο Σπύρος Καλαϊτζαντωνάκης, «αισθάνθηκα να μου προσθέτουν τεράστιο βάρος ευθύνης και καθήκοντος».

Ο Σ. Καλαϊτζαντωνάκης μας είπε χαρακτηριστικά: «Είναι μεγάλη τιμή για μένα που βρίσκομαι στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας και αγιογραφώ αυτό τον Ναό υπό τη συνεχή εποπτεία των υπευθύνων του Ερμιτάζ, ενός από τα μεγαλύτερα και πλουσιότερα μουσεία του κόσμου, κατόπιν εγκρίσεως του Πατριάρχη της Ρωσίας και επιλογής μου από τη Δ/νση του Μουσείου». [σ.σ. Το άρθρο αυτό είναι του 2014 και σήμερα το έργο έχει ολοκληρωθεί προ πολλού]. «Νιώθω υπερήφανος σε ό,τι αφορά το πολιτιστικό στίγμα που αφήνω πίσω μου ως Έλληνας. Και πέρα απ' αυτό ενισχύεται η πεποίθησή μου ότι η αγιογραφία, είτε σαν θρησκευτικό αντικείμενο είτε σαν καλλιτεχνικό-αισθητικό προϊόν, θα διαδίδεται, πράγμα που έχει αποδειχθεί από την αντοχή στο χρόνο παρά τις τεράστιες ιστορικές μεταβολές στους αιώνες που πέρασαν.

Μάλιστα, ως στοιχείο του πολιτισμού, τα τελευταία χρόνια άρχισε να ερευνάται συστηματικά από τη Βυζαντινολογία και την Ιστορία της Τέχνης σε όλη την Ευρώπη. Υπ' όψη ότι εκτός από τους μαθητές που έχω στην Ελλάδα, έχω μαθητές οι οποίοι έρχονται από το εξωτερικό, από την Ολλανδία μέχρι τη Νότιο Αφρική. Δεν πρέπει ακόμα να ξεχνούμε ότι, στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, δώδεκα γενιές Ελλήνων γεννήθηκαν και πέθαναν σκλαβωμένες και όμως και εκκλησίες υπήρχαν και αγιογραφίες γίνονταν και η γλώσσα δεν χάθηκε μέσω αυτών των δεδομένων, και έτσι το Έθνος διατήρησε τη γλώσσα, την ταυτότητα και τη συνοχή του.»

Ο Σπύρος Καλαϊτζαντωνάκης ασχολείται πάνω από σαράντα χρόνια επαγγελματικά με την Αγιογραφία και τη διδασκαλία της. Βαθύς γνώστης της Βυζαντινής τεχνοτροπίας, εργάζεται πάνω στα πρότυπά της, εμπλουτίζοντάς την με πρότυπα της Κρητικής τεχνοτροπίας αλλά και της Μακεδονικής Σχολής, τις οποίες έχει μελετήσει και ερευνήσει σε βάθος, καταλήγοντας έτσι σε μια μοναδική εκφραστική διατύπωση που ξεχωρίζει και θέτει την προσωπική του σφραγίδα στα έργα του. Αξιοποιεί στο έπακρο και πάντα με αίσθηση του μέτρου τις εκφραστικές δυνατότητες του χρώματος, και αυτό αναγνωρίζεται εύκολα στα έργα του, τα οποία εκπέμπουν μια χαρακτηριστική εσωτερική μεταφυσική λάμψη και δύναμη.

Μελετητής όλων των τάσεων, από τους Ελληνιστικούς χρόνους και τα Φαγιούμ μέχρι σήμερα, προχωρεί ακόμη πιο πέρα γι' αυτό και τα έργα του δεν είναι πιστά αντίγραφα, που έχουν την ψυχρότητα και την ξεραΐλα του αντιγράφου, αλλά συμπυκνώνουν τάσεις και καταγράφουν τη γνώση, το αίσθημα και την ψυχή που τους προσδίδουν αυτή την εκφραστική δύναμη και την αλήθεια.

Με τα λόγια του ίδιου, «η εικόνα πρέπει να έχει μια γλυκύτητα, να σου ξυπνά το θρησκευτικό συναίσθημα, να μεταδίδει μια ηρεμία, μια γαλήνη και να σε προετοιμάζει για την προσευχή. Να έχει τελικά τη δύναμη να διεγείρει τον συγκινησιακό κόσμο όπως κάθε καλό και σωστό έργο τέχνης».

Το βιογραφικό του είναι εκτεταμένο και, για την οικονομία του χώρου, θα επανέλθουμε με επόμενο άρθρο, στο οποίο θα αναφερθούν και σημαντικά στοιχεία για την τέχνη της Αγιογραφίας που μας ανέφερε ο ίδιος στις σχετικές συζητήσεις μας.

Σε καιρούς που επικρατούν κατά σύστημα οι εύκολες και γρήγορες λύσεις, ο Σπύρος Καλαϊτζαντωνάκης, αντίθετα στο πνεύμα των καιρών, επενδύει στην αγιογραφική εργασία του πολύ χρόνο, κόπο, φροντίδα και επιμέλεια και, ευτυχώς, η προσπάθεια και το έργο του δικαιώνονται.

Εκτός από την κορυφαία διάκριση που αποτελεί η επιλογή του για την αγιογράφηση του Ναού του Ευαγγελισμού του Μουσείου του Ερμιτάζ, έχει αγιογραφήσει την Εκκλησία Πέτρου και Παύλου στη Νυρεμβέργη της Γερμανίας και δεκάδες Εκκλησιών στην Κρήτη, από εξωκλήσια μέχρι το Μητροπολιτικό Ναό στο Ρέθυμνο σε συνεργασία με τον Απόστολο Θεοδωρακόπουλο (1984) και την Εκκλησία του Μασταμπά. Πολλά έργα του βρίσκονται σε κορυφαίες συλλογές Κληρικών και Λαϊκών και στις πέντε Ηπείρους…

Συνέντευξη Σπύρου Καλαϊτζαντωνάκη, υποψήφιου Ευρωβουλευτή: η ΝΙΚΗ, η Ελλάδα, το ευρώ και η Ευρώπη

 

Goodnet.gr

Ο Σπύρος Καλαϊτζαντωνάκης, με καταγωγή από Ρέθυμνο και Χανιά, είναι πτυχιούχος της Εκκλησιαστικής Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης. Είναι επαγγελματίας αγιογράφος, καταξιωμένος στην Ελλάδα και το εξωτερικό, και διαμένει μόνιμα στο Ρέθυμνο. Τοιχογραφίες του κοσμούν ναούς στην ιδιαίτερη πατρίδα του (όπως ο μητροπολιτικός ναός Ρεθύμνου και πολλοί άλλοι), αλλά και σε Γερμανία, Η.Π.Α και Ρωσία, καθώς και στο Άγιο Όρος, ενώ φορητές εικόνες του βρίσκονται σε πολλά μέρη του κόσμου. Είναι έγγαμος και πατέρας δύο παιδιών. Η σύζυγός του είναι καθηγήτρια φιλόλογος, διδάκτωρ Βυζαντινής Φιλολογίας.

Πολιτικοποιημένος από τα φοιτητικά του χρόνια, εντάχθηκε στη ΝΙΚΗ το 2021 μετά από προτροπή του ιδρυτικού μέλους της (μακαριστού) Ευγένιου Τζιμογιάννη, νιώθοντας την ανάγκη της προάσπισης των εθνικών μας συμφερόντων, των ορθοδόξων ιδανικών μας και της στήριξης του θεσμού της οικογένειας, που βάλλονται ποικιλοτρόπως σήμερα. Για τους ίδιους λόγους αποδέχτηκε την πρόταση του προέδρου της ΝΙΚΗΣ Δημήτρη Νατσιού να συμμετάσχει στο ευρωψηφοδέλτιο του Κινήματος για τις Ευρωεκλογές του 2024.

ΕΡ: Είναι γνωστό ότι η ΝΙΚΗ είναι ένα κίνημα ανθρώπων που πιστεύουν στον Χριστό. Κάποιος που δεν πιστεύει στον Χριστό (επειδή π.χ. είναι άθεος) ή έστω είναι αδιάφορος για τη θρησκεία, έχει λόγους να ψηφίσει ΝΙΚΗ;

Οι άνθρωποι της ΝΙΚΗΣ έχουν τονίσει επανειλημμένως ότι σέβονται το θεόσδοτο δώρο της ελευθερίας και του αυτεξουσίου, οπότε και κάθε άνθρωπο. Διαφωνούμε με επιλογές που προσκρούουν στις αξίες μας. Οι θέσεις της ΝΙΚΗΣ είναι ξεκάθαρες και είμαστε περήφανοι γι’ αυτές. Όποιος τις ασπάζεται είναι καλοδεχούμενος στο Κίνημά μας, όποιος δεν τις ασπάζεται διαλεγόμαστε, αυτό είναι το νόημα της Δημοκρατίας.

Παράλληλα, οι πολιτικές μας θέσεις θεωρώ ότι μπορούν να γίνουν αποδεκτές από κάθε καλοπροαίρετο ψηφοφόρο, επειδή «ακουμπούν» στα προβλήματα του λαού και της πατρίδας μας και επειδή με την εφαρμογή τους μπορούμε να μιλούμε για μια βιώσιμη κοινωνία όπου θα μπορούμε να ζούμε και για όχι ένα δυστοπικό μέλλον που απλά θα επιβιώνουμε.

ΕΡ: Η ΝΙΚΗ πώς βλέπει την Ευρωπαϊκή Ένωση και τι έχει να προσφέρει στην Ελλάδα η συμμετοχή της στο Ευρωκοινοβούλιο;

Όπως έχει πει και ο πρόεδρος της ΝΙΚΗΣ κ. Δημήτριος Νατσιός, «δεν είμαστε ούτε ευρωλάγνοι ούτε ευρωφοβικοί». Με θλίψη διαπιστώνουμε τα τελευταία χρόνια ότι η Ε.Ε. δεν εξυπηρετεί τον σκοπό της δημιουργίας της, δηλαδή να γίνει η Ένωση «των λαών και των πατρίδων». Η Ευρώπη λειτουργεί με ένα κεντρικό διευθυντήριο, το οποίο στραγγαλίζει τα κράτη – μέλη της και περιορίζει την ανεξαρτησία τους. Από την άλλη, τα θετικά στοιχεία που έχει η Ε.Ε. και κάποιες οδηγίες της που είναι στον σωστό δρόμο, η κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, δεν τα εφαρμόζουν, με αποτέλεσμα όχι μόνο να μας εκθέτουν αλλά να δεχόμαστε και μια σειρά από πρόστιμα.

Με τη συμμετοχή της στο Ευρωκοινοβούλιο η ΝΙΚΗ θα αποδείξει ότι υπάρχει και άλλος δρόμος, πέρα από αυτόν της απόλυτης άρνησης ή της απόλυτης υποταγής. Θα δείξει τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να πολιτεύεται η Ελλάδα ως ισότιμο μέλος της Ε.Ε. και όχι ως παρίας ή ως καρπαζοεισπράκτορας.

ΕΡ: Η παραμονή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ευρώ δεν στραγγαλίζει την εθνική μας ανεξαρτησία; Πώς θα συμβιβαστούν αυτά τα δύο; Γιατί να μην απορρίψουμε το ευρώ, όπως υποστηρίζουν κάποιοι;

Νομίζω είναι άλλο πράγμα να μπούμε σε μια συζήτηση για το αν θα έπρεπε να εισέλθουμε στη ζώνη του ευρώ και άλλη συζήτηση για το αν θα πρέπει να βγούμε από το ευρώ και, αν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις. Προφανώς και είμαστε υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας, της αυτονομίας και της αυτάρκειας. Για να φτάσουμε αυτήν τη στιγμή να είμαστε αυτάρκεις, δυστυχώς έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας να διανύσουμε, ιδιαίτερα στο ζήτημα της παραγωγικής ανασυγκρότησης, η οποία είναι απαραίτητη αν θέλουμε να συζητάμε για αυτάρκεια.

Στις θέσεις της ΝΙΚΗΣ για την οικονομία και το νόμισμα αναφέρεται ότι ποτέ δεν υπήρξε σοβαρή μελέτη, ούτε για την είσοδό μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά ούτε για την έξοδό μας από αυτήν. Όταν φωνάζουμε «έξω από την Ε.Ε. και το ευρώ», χωρίς βασική αυτάρκεια και με ενισχυμένη την απειλή των γειτόνων μας, δεν έχουμε πειστική απάντηση για ποιο λόγο ένας διεθνής προμηθευτής καυσίμων, φαρμάκων ή τροφίμων θα αποδεχθεί πληρωμή σε δραχμές. Οι «καλοπροαίρετοι» βοηθοί της εξόδου μας από το ευρώ, απλά μας στέλνουν από έναν μεγαλοκηδεμόνα σε άλλον.

Ποιος δεν θα επιθυμούσε την πατρίδα του ελεύθερη από κηδεμόνες; Όμως, για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει πρώτα να σταθούμε στα πόδια μας, να δυναμώσουμε ως κοινωνία, ως οικονομία, ως συνείδηση, ως υπόσταση. Ας αφοσιωθούμε σε αυτά λοιπόν.

ΕΡ: Μερίδα συμπατριωτών μας πιστεύει ότι, ως λαός, είμαστε γενικά μεγαλομανείς, μπαταξήδες, τεμπέληδες και κουτοπόνηροι. Ότι πρέπει επειγόντως να σταματήσουμε να φαντασιωνόμαστε πως τα άλλα κράτη «αιωνίως μας χρωστάνε» επειδή είμαστε «εκείνοι που έδωσαν τα φώτα του πολιτισμού» (τα φώτα του πολιτισμού σήμερα τα δίνουν εκείνοι που αναπτύσσουν την επιστήμη, την τεχνολογία και την οικονομία και όχι εμείς, που είμαστε πολύ πίσω σε όλους αυτούς τους τομείς) και να νιώσουμε απλώς ευγνωμοσύνη για τα ισχυρά ευρωπαϊκά κράτη, που μας έχουν πληρώσει εκατομμύρια ευρώ, και ντροπή για τον εαυτό μας, που δεν νοικοκυρευόμαστε ώστε να πληρώσουμε τα χρέη μας. Πώς θα σχολιάζατε όλα αυτά;

Να ξεκινήσω την απάντηση λέγοντας ότι πολλές ευρωπαϊκές έρευνες διαψεύδουν πανηγυρικά όσους μας κατηγορούν για τεμπέληδες, γιατί είμαστε ένας από τους πιο εργατικούς λαούς της Ευρώπης. Γενικά αυτά που αναφέρετε νομίζω ότι χαρακτηρίζουν μια μερίδα εαυτοφοβικών συμπατριωτών μας, οι οποίοι πιστεύουν ότι για κάποιο λόγο πρέπει διαρκώς οι Έλληνες να είναι υπόλογοι και κατηγορούμενοι. Προφανώς δεν φτάνω στο άλλο άκρο, να πω ότι οι Έλληνες τα έχουν όλα καλώς καμωμένα, αλλά να δούμε πού πραγματικά έχει φταίξει ο ελληνικός λαός και πού τον κατηγορούν άδικα. 

Αν οι ευρωπαίοι ήθελαν πραγματικά να βοηθήσουν, δεν θα μας έπνιγαν με τα ασφυκτικά μέτρα που μας χρέωσαν, σε αγαστή συνεργασία με τα κόμματα που κυβέρνησαν και αυτά που υπέγραψαν τα μνημόνια. Αυτό επιβεβαιώνεται από πολλούς ευρωπαίους «θεσμικούς», οι οποίοι μετά από χρόνια παραδέχτηκαν ότι η συνταγή που ακολούθησαν με τα μέτρα εναντίον της Ελλάδος ήταν λανθασμένη. Αποδεικνύεται επίσης από το αδιανόητο ξεπούλημα των τιμαλφών μας για να «σωθούμε». Επαναλαμβάνω όμως ότι πρέπει να δούμε σε ποια σημεία φταίξαμε και εμείς, γιατί δυστυχώς δεν βλέπω να έχουν εξαλειφθεί οι παθογένειες που μας έφτασαν σε αυτήν την κατάσταση.

ΕΡ: Ποια είναι, κατά τη ΝΙΚΗ, τα σοβαρότερα πανευρωπαϊκά προβλήματα και πώς η χώρα μας μπορεί να συμβάλει στην επίλυσή τους;

- Η αθρόα λαθρομετανάστευση

-Ο ισλαμικός κίνδυνος

-Το αίσθημα ανασφάλειας

-Η ηθική παρακμή των ευρωπαίων

-Η καταστροφή των αγροτών

-Η οικονομική εξαθλίωση των ευρωπαίων πολιτών

-Οι πολεμικές εμπλοκές

-Οι ανελευθερίες που εφαρμόζονται σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη, οι οποίες προέρχονται κυρίως από τον ψηφιακό ολοκληρωτισμό που υλοποιείται.

Η χώρα μας μπορεί να συμβάλει στην επίλυση των προβλημάτων αρχικά κάνοντας την διάγνωση και αναδεικνύοντάς τα, σε μια Ευρώπη που στρουθοκαμηλίζει και δεν παραδέχεται τα προβλήματά της. Δευτερευόντως, λέγοντας αλήθειες και δείχνοντας τον σωστό δρόμο. Για να γιατρέψεις μια  αρρώστια πρέπει να ξεκινήσεις με την διάγνωση και μετά να πας στην θεραπεία.  Και η θεραπεία πολλές φορές είναι επίπονη.

ΕΡ: Ποια είναι, κατά τη ΝΙΚΗ, τα σοβαρότερα προβλήματα της πατρίδας μας και τι πρέπει να συμβεί για την επίλυσή τους;

Βασικό σύνθημα της ΝΙΚΗΣ είναι το «η πατρίδα μας χρειάζεται Παιδιά και Παιδεία». Από την απαξίωση αυτών των δυο ξεκινούν όλα τα προβλήματα της πατρίδας μας. Καμία κυβέρνηση δεν έχει ασχοληθεί σοβαρά με το δημογραφικό, ακόμα και τώρα που έχουμε φτάσει στο σημείο μηδέν. Εμείς θέλουμε Υπουργείο Δημογραφικής Ανάπτυξης που να υπηρετεί την ελληνική παραδοσιακή οικογένεια και όχι Υπουργείο Μετανάστευσης που υπηρετεί την πληθυσμιακή μας αντικατάσταση.

Όσον αφορά στην παιδεία, όλα τα κόμματα αδιαφορούν για την εξόφθαλμη αφαίρεση των αξιών μας και την παρείσφρηση ανήθικου και αντεθνικού περιεχομένου στην εκπαιδευτική ύλη.

Όπως βλέπουμε, στο πολιτικό «γίγνεσθαι», «δεξιοί» και «αριστεροί» πλήττουν τον Ελληνισμό και την Ανθρώπινη Αξιοπρέπεια σε μία σειρά από θέματα, τα οποία άπτονται της ταυτότητάς μας και διαλύουν τον κοινωνικό ιστό. Η ΝΙΚΗ, πιστή στις αξίες της Ρωμηοσύνης, είναι εδώ για να προάγει αυτές τις αξίες και στην παρακμάζουσα Ευρώπη και για να αντισταθεί απέναντι στον εθνομηδενισμό της κυβέρνησης και των συνοδοιπόρων της.

ΕΡ: Η Ιστορία αποδεικνύει πως, όσοι δεν υποτάσσονται στα μεγάλα – και διεθνή – πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, εξοντώνονται. Τι ελπίδα έχει η ΝΙΚΗ να επιβιώσει και μάλιστα να νικήσει αυτούς τους πανίσχυρους κύκλους συμφερόντων και να φέρει πραγματική ελευθερία και ευημερία στη χώρα μας;

Η ΝΙΚΗ δημιουργήθηκε με σκοπό και επιθυμία να γίνει η ένωση των καλοπροαίρετων Ελλήνων. Με την βοήθεια του λαού και του Θεού, πιστεύουμε ακράδαντα ότι είμαστε το πραγματικά διαφορετικό στην πολιτική σκηνή και μπορούμε να παλέψουμε για να φέρουμε μια πραγματική αλλαγή στην πατρίδα μας, βασισμένη στις αξίες μας και τις παραδόσεις μας.

Είναι ξεκάθαρο ότι σε όλη την Ευρώπη οι λαοί ξυπνούν και αρχίζουν να αντιδρούν στα σχέδια υποδούλωσης που εφαρμόζει το «ευρωιερατείο των Βρυξελλών», οι ευρωπαϊκές ελίτ, οι πολυεθνικές και οι ντόπιοι τοποτηρητές όλων αυτών. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα αναγκαστούν να αφουγκραστούν τους Ευρωπαίους που δεν επιθυμούν την μετατροπή της Ευρώπης σε ισλαμική ήπειρο, σε έναν χυλό παραδόσεων, ηθών, γλωσσών και θρησκειών και σε άθυρμα των μεγάλων συμφερόντων.

ΕΡ: Τι εμπειρία έχετε, εσείς προσωπικά, από χώρες του εξωτερικού;

Εξαιτίας της επαγγελματικής μου δραστηριότητας, έχω προσωπική αντίληψη της ζωής και της οργάνωσης κρατών, στα οποία έχω εργαστεί ως αγιογράφος ή τα οποία έχω επισκεφθεί κατ’ επανάληψη, είτε ως προορισμούς διακοπών είτε ως χώρες μόνιμης διαμονής προσφιλών μου προσώπων. Έτσι έχω διαμείνει μακρά ή σύντομα χρονικά διαστήματα τόσο σε χώρες της Ε.Ε. όσο και χώρες εκτός Ευρώπης ή ανένταχτες, που αργότερα προσχώρησαν σε αυτήν (Αυστρία, Γερμανία, Γεωργία, Χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο –ως μέλος τότε της Ένωσης– Ιταλία, Βέλγιο, Ρωσία, Καναδά, Η.Π.Α κ. ά).

Επίσης, ως πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Ρεθύμνου στο μακρινό παρελθόν, εκτός της εμπειρίας μου από την επίσκεψή μου στο Ευρωκοινοβούλιο, ήμουν ενήμερος σχετικά με τους στόχους ίδρυσης, τους θεσμούς και την οργάνωση της Ε.Ε και μάλιστα από ευρωβουλευτές, όπως ο Γεώργιος Σαριδάκης.

ΕΡ: Αν εκλεγείτε, έχετε κάποιες προτεραιότητες για το τι θα κάνετε στο Ευρωκοινοβούλιο;

Κατ’ αρχήν έχω υποχρέωση να υπερασπιστώ την ιδεολογική τοποθέτηση των ψηφοφόρων που θα με τιμήσουν με την ψήφο τους, σχετικά με τα ελληνορθόδοξα ιδανικά, που αποτελούν αναφαίρετο δικαίωμα καθενός που τα ασπάζεται, αφού διανύουμε μια περίοδο δικαιωματισμού και ως εκ τούτου κανείς δεν πρέπει να είναι μονόπλευρος.

Εκτός αυτής της βασικής αρχής, θα μεταφέρω και θα προασπίσω στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τα ζητήματα της περιφέρειάς μου, τα οποία βιώνω ως πολίτης, αλλά και κάθε άλλης ελληνικής περιφέρειας στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού έργου της ΝΙΚΗΣ.

Η τάξη του κόσμου και ο Άγιος Χριστόφορος ο κυνοκέφαλος (9 Μαΐου)

Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος* Αντίβαρο / Νεκρός για τον κόσμο

Γνωρίζοντας τον Άγιο

Η μορφή του Αγίου Χριστοφόρου είναι πολύ γνωστή και αγαπητή στον πιστό κόσμο. Ο γιγαντόσωμος άνδρας που διακινδυνεύει τη ζωή του για να περάσει το μικρό Χριστό από το ποτάμι έχει αναδειχθεί σε προστάτη των οδοιπόρων, για αυτό και το εικόνισμα του απαντάται συχνά σε αυτοκίνητα.

Ο Χριστόφορος είναι ένας άγιος της ανατολικής χριστιανικής παράδοσης, μάρτυρας των ρωμαϊκών διωγμών. Όμως η γνωστή εκδοχή της μυθιστορίας του είναι δυτικής προελεύσεως. Η παραδοσιακή απεικόνιση του είναι ως στρατιωτικού αγίου, και συγκεκριμένα έτσι:



Κατά κανόνα και επί αιώνες, ο Άγιος Χριστόφορος είχε το μοναδικό “προνόμιο” να απεικονίζεται με κεφάλι σκύλου.

Η πρώτη τέτοια εμφάνιση γίνεται τον έκτο αιώνα, αλλά πλήθος αντιστοίχων αγιογραφιών θα φιλοτεχνηθούν στην Ελλάδα επί Τουρκοκρατίας και στη Ρωσία. Ήταν τέτοια η κακή εντύπωση που προκάλεσε αυτή η εικόνα (που θυμίζει πιο πολύ τον Αιγύπτιο θεό Άννουβι παρά μάρτυρα της Εκκλησίας) που το 18ο αιώνα η Ρωσική ιεραρχία την απαγόρευσε. Σήμερα προφανώς δεν εμφανίζεται πουθενά, και αν κανείς τυχαία πέσει πάνω της (όπως ο γράφων ως μαθητής σε επίσκεψη στο Βυζαντινό μουσείο της Αθήνας) ευκολότερα θα νιώσει κατάπληξη παρά κατάνυξη.

Η απεικόνιση αυτή προέρχεται από παραδόσεις του βίου του, οι οποίες τονίζουν την αγριότητα του πριν βαπτιστεί, αλλά και τη μακρινή του καταγωγή. Κατά την αρχαιότητα και το Μεσαίωνα ήταν σύνηθες να αποδίδονται σε απομακρυσμένους και βαρβαρικούς λαούς τερατόμορφα χαρακτηριστικά. Υπάρχουν μύθοι για πολέμους του Μεγάλου Αλεξάνδρου κατά κυνοκεφάλων, ενώ συγκαταλέγονται στις άγνωστες φυλές που καταγράφει ο Ρωμαίος ιστορικός Πλίνιος. Τα τερατόμορφα αυτά πλάσματα στην ιουδαιοχριστιανική γραμματεία συνδέονται με την καταραμένη, αμαρτωλή γενιά του Κάιν, από την οποία προήλθαν οι γίγαντες που λυμαίνονταν τη Γη πριν τον κατακλυσμό του Νώε (Γένεση 6:1-4). Στους λατινικούς βίους του Χριστοφόρου παρατηρείται η εναλλαγή των όρων cananeus (παγανιστής της Χαναάν-στην Παλαιά Διαθήκη ταυτίζονται με τους προκατακλυσμιαίους γίγαντες, βλ. Αριθμοί 13:33), caineus (απόγονος του Κάιν) και canineus (κυνόμορφος). [Σημ.: μια αναλυτική μελέτη για τους προκατακλυσμιαίους γίγαντες, την οποία συνιστούμε, δημοσιεύεται εδώ].

Είναι αναμενόμενο να παραμερίζουμε τέτοιου είδους καλλιτεχνικές-αγιογραφικές αποτυπώσεις ως υπολείμματα δεισιδαιμονιών και αμάθειας. Αντίθετα με τους ανθρώπους της εποχής, γνωρίζουμε πως δεν υπάρχουν τέτοια τέρατα, κι ότι ακόμη και οι πλέον πρωτόγονες και απολίτιστες φυλές δεν έχουν κεφάλια σκύλων-είναι άνθρωποι όπως όλοι οι άλλοι. Και όμως η κυνοκέφαλη απεικόνιση του Αγίου Μάρτυρος Χριστοφόρου κρύβει πολύ μεγάλο θεολογικό βάθος, το οποίο μπορεί να μας βοηθήσει να βγάλουμε (για λίγο έστω) τα κοσμικά γυαλιά και να δούμε τον κόσμο με αρχαία μάτια. Από την άλλη, ως εικόνα που εμφανίστηκε την εποχή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, δείχνει πως έβλεπε τον κόσμο και τη θέση της σε αυτόν η ορθόδοξη τάξη πραγμάτων. Μέσα από την ανάλυση της φύσεως του ανθρώπου, της αντιλήψεως του χώρου, του ορίου, της Εκκλησίας και των εσχάτων, προκύπτει ένα ενδιαφέρον αφήγημα πολιτικής θεολογίας και κοσμολογίας.

"Ν": Σημειώνουμε ότι, για την απεικόνιση του αγίου ως κυνοκέφαλου, τόσο το Βασιλειανό Μηνολόγιο (PG 117, 444) όσο και το Συναξάριον Κωνσταντινουπόλεως (στ. 667), αμφότερα του 10^ου αιώνα, επισημάνουν ότι, αντίθετα με κάποιες μυθώδεις τερατολογίες (όπως γράφουν), ο άγιος εικονιζόταν έτσι «διά το εθνικόν είναι και άγριον και φοβερόν».

Ο άνθρωπος και τα όρια του

Στην αρχαία χριστιανική αντίληψη του κόσμου, όπως την περιγράφει χαρακτηριστικά ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, υπάρχει η βασική αρχή “ο άνθρωπος είναι μικρόκοσμος και ο κόσμος, μακροάνθρωπος”. Δηλαδή οι βασικές αρχές της κτίσεως και της τάξης με την οποία είναι δομημένη ενυπάρχουν μέσα στο ανθρώπινο πρόσωπο και αντιστρόφως. Ο άνθρωπος είναι το κορυφαίο και κεντρικό δημιούργημα του Θεού και μεσολαβητής μεταξύ Εκείνου και της λοιπής Κτίσεως του.

Ο άνθρωπος ως οντότητα κινείται σε δύο κατευθύνσεις. Η μία, προς τα μέσα και προς τα πάνω, τον φέρει σε επαφή με την ψυχή του, την ουράνια τάξη και τον ίδιο το Θεό. Η άλλη, προς τα έξω και προς τα κάτω, τον συνδέει με την λοιπή Κτίση και το Χάος. Το δίπολο του Χάους και της Τάξεως, δηλαδή της περιφέρειας και του κέντρου, είναι κομβικό στην χριστιανική κοσμοθέαση. Στο κέντρο βρίσκεται προφανώς ο Θεός, ο οποίος είναι ο ουράνιος και αιώνιος βασιλεύς, κριτής, νομοθέτης και συντηρητής της λειτουργίας και της αρμονίας της υπάρξεως. 

Ο Θεός ως Λόγος συνέχει την Κτίση σε Τάξη. Η απομάκρυνση από τον Θεό οδηγεί από τα ουράνια στα γήινα, τα φθαρτά και ατελή. Πιο πέρα ακόμα αρχίζει να αλλοιώνεται η πρέπουσα δομή του ανθρώπου και του κόσμου, καραδοκεί το Χάος. Μακριά από το Θεό ανθεί η ανομία, το σκότος, η αταξία και η σύγχιση. Όλα αυτά ενσαρκώνει ο διάβολος, ο αρχέκακος όφις που αντιμάχεται το Θεό και την Αλήθεια του και ζητά την καταστροφή του ανθρώπου. Από την πρώτη εμφάνιση του στον Κήπο της Εδέμ, ο ανθρωποκτόνος διάβολος εξαπατά και προκαλεί απομάκρυνση από το Θεό. Έτσι έχουμε την Πτώση.

Μετά την Πτώση, ο άνθρωπος απομακρύνεται από το κέντρο της θείας αγάπης και εξορίζεται από τον Παράδεισο. Από εκεί που βρισκόταν μέσα στη δόξα του θεού και σε τέλεια κοινωνία με Αυτόν, στα Άγια των Αγίων, βρίσκεται αποκλεισμένος στον σκληρό κόσμο, όπου ο Αδάμ θα ιδρώνει για να βγάλει το ψωμί του και η Εύα θα πονάει για να γεννήσει τα παιδιά της. Οι δύο κατευθύνσεις γίνονται όρια. Πίσω του, όπως δείχνει πολύ παραστατικά η αγιογραφία, οι πύλες της Βασιλείες είναι κλειστές (και θα παραμείνουν ώσπου να τις ανοίξει ο σταυρικός θάνατος και η Ανάσταση του Χριστού), φρουρούμενες από ένοπλο Σεραφείμ. Για να αντιμετωπίσει όμως τον κόσμο, ο άνθρωπος εφοδιάστηκε από τον Θεό με “χιτώνας δερματίνους” (Γεν 3:21). 

Οι χιτώνες συμβολίζουν το θείο δώρο της τεχνικής γνώσης, με την οποία ο άνθρωπος δαμάζει τη φύση για να επιβιώσει και να καλύψει τις ανάγκες του. Όμως περνούν και μία ισχυρή αντίφαση: ο άνθρωπος γλιτώνει το θάνατο με προϊόντα θανάτου (δέρματα νεκρών ζώων). Το σώμα και η ύλη είναι η ρίζα των παθών, αλλά και το όχημα της επιβίωσης και της σωτηρίας. Καθώς ο πεπτωκώς άνθρωπος βρίσκεται μεταξύ του κέντρου (Θεός) και της περιφέρειας (χάος, θάνατος)., οι χιτώνες λειτουργούν ως ασπίδα και “ζώνη ασφαλείας”. 

 Η πρώτη γνωστή απεικόνιση του Αγίου Χριστοφόρου ως κυνοκεφάλου (6ος αι.), να σκοτώνει φίδια μαζί με τον Άγιο Γεώργιο.

Η αυτοκρατορία αντανακλά τη Θεία Τάξη

«Ἀρχαία» καλεῖται κι ὅμως εἶναι τό μέλλον. Τό σύστημα πού ἀναγνωρίζει, αὐτό τῶν Ἀγγέλων.Κακίας ριζοτόμος, ἀρετῆς φυτοκόμος, ὁ Νόμος τοῦ Φωτός, ἀλαστόρων ὁ τρόμος!Στύλος ἀκλόνητος μέσα στήν πτώση. Αὐτή πού θά σώσει καί θά δώσει τήν ὤση.Βακτηρία ἀπερίτρεπτη, μέσα στό χάος, φάρος τηλαυγής, ὑπερκόσμιον φάος!Αὐτή ἀγρυπνεῖ ὅταν ὁ κόσμος καθεύδει, γρηγορεῖ ὅταν εἶναι σέ ρέμβη. Τροχοπέδη,στά σκοτεινά τά σχέδια τῶν τεχνουργῶν, τοῦ ὕπνου καί τῆς ἀπωλείας τῶν ψυχῶν!

Αρχαία Τάξη Πραγμάτων 

Αυτό το σχήμα δεν περιορίζεται στο ανθρώπινο πρόσωπο, επεκτείνεται και στον κόσμο. Το κέντρο συνιστά το γνώριμο και το αγαθό, ενώ στην περιφέρεια επικρατεί η αταξία και το χάος. Εκεί είναι που η βιβλική θεολογία συναντά την ιστορία του Αγίου Χριστοφόρου, και αυτή με τη σειρά της φωτίζει τον τρόπο με τον οποίο η Ορθόδοξη αυτοκρατορία έβλεπε εαυτόν και το περιβάλλον της.

Οι κυνοκέφαλοι είναι σαφές δείγμα του χάους. Μυθικά πλάσματα με τερατώδη μορφή, τέκνα του Κάιν κατά τη βιβλική ερμηνεία, ανθρωποφάγοι και βίαιοι, αποτελούν ενδεικτική απεικόνιση του βαρβάρου ανθρώπου, που μακριά από το φως του Χριστού ζει μέσα στις υπερβολές των παθών του χωρίς κανέναν έλεγχο. Αντίθετα, η αυτοκρατορία είναι ενσάρκωση της τάξεως. H κληρονομιά της Ρώμης αφ’ εαυτή θα μπορούσε να δικαιολογήσει μία τέτοια αντίληψη, όμως η έλευση του χριστιανισμού ενέδυσε την ιδεολογία της υπεροχής με έναν μεταφυσικό μανδύα. «Το Κράτος των Ρωμαίων ου καταλυθήσεται, θα μείνει αλώβητον ανά τους αιώνας, ως πρώτον πιστεύσαν εις τον Δεσπότην Χριστόν» έγραφε ο μοναχός Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης τον 6ο αιώνα, εκθέτοντας λιτά την υπερηφάνεια της ρωμαϊκής παντοδυναμίας και την αυτοπεποίθηση (ή αλαζονεία) της θείας ευνοίας. Τρεις αιώνες αργότερα, όταν ο Κωνσταντίνος-Κύριλλος αποπειράθηκε να ευαγγελίσει τους Χαζάρους, είπε μιλώντας για το Βυζάντιο: «Στη Γη υπάρχει μόνο ένα αληθινό βασίλειο, που έχει για πρότυπο και υπόδειγμα την ουράνια βασιλεία, αυτό που ποτέ δεν θα καταλυθεί».

Η μοναδικότητα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας έγκειτο στη μίμηση της θείας τάξεως. Η θέση του αυτοκράτορος μέσα στην αυλή του, το κράτος του και την υφήλιο ελάμβανε ως πρότυπο την ουράνια τάξη του Χριστού εν μέσω των αγγέλων, των δικαίων και όλης της Κτίσεως, σχήμα που αποτυπώνεται (αλλά δεν περιορίζεται) στην αντίληψη «ένας Θεός στους ουρανούς, ένας βασιλεύς στη Γη», δημοφιλή στη χριστιανική φιλολογία ήδη από τον καιρό του Μ. Κωνσταντίνου. 

Υπό το Θεό, ουράνιο πατέρα και βασιλέα, κατατάσσεται η ιεραρχία των αγγέλων (Αρχάγγελοι, Θρόνοι, Σεραφείμ, Χερουβείμ κ.α.), τοποθετημένη πέριξ του θρόνου του. Στη Γη λοιπόν υπό τον αυτοκράτορα ο πεπολιτισμένος κόσμος απλώνεται ακτινωτά γύρω από την Κωνσταντινούπολη, με τους “αδελφούς” του (Γερμανός ή Φράγκος αυτοκράτορας της δύσεως), τους “υιούς” του (π.χ. Βούλγαροι και Αρμένιοι ηγεμόνες) και στο τέλος “φίλους” και “δούλους”. Πέρα από τα όρια της ορθόδοξης κοινοπολιτείας, απλωνόταν η “ακοσμία των ανιδρύτων εθνών“, οι βάρβαροι.

Και κάπου στη μέση εμφανίζεται ο Άγιος Χριστόφορος. Ο Άγιος προέρχεται από τις τάξεις των βαρβάρων και των τεράτων. Ανακαλύπτοντας το Χριστό όμως μπορεί να γίνει παιδί του Θεού, να εισέλθει στην κοινωνία των σεσωσμένων τροπαιοφόρος. Ελευθερώνεται από την κυριαρχία του διαβόλου και αξιώνεται να φορέσει το στεφάνι του μαρτυρίου. Κανένας άνθρωπος και κανένας λαός, όσο απόμακρος, άγριος και απολίτιστος και να είναι, δεν είναι εκτός της δύναμης της χάριτος του Χριστού. 

Στη βυζαντινή εικονογραφία της Πεντηκοστής, ως γνωστόν, απεικονίζονται οι απόστολοι να κάθονται σε ημικύκλιο και ανάμεσα τους βρίσκονται οι προσωποποιήσεις των διαφόρων εθνών. Στην ανατολική παράδοση, μερικές φορές ανάμεσα στα έθνη βρίσκονταν και κυνοκέφαλοι. Η Πεντηκοστή και ο Άγιος Χριστόφορος δείχνουν την Εκκλησία επί της οποίας “πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν” (κατά Ματθαίον 16:17). Για αυτό συχνά ζωγραφίζονταν, η μεν πάνω από παράθυρα και πόρτες και η δε στην έξοδο της Εκκλησίας. Είναι η πρόσκληση του “πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη” (Μτθ 28:19) μαζί με την επιφύλαξη της προστασίας απέναντι στο κακό. 

 

Κυνοκέφαλος στέκεται ανάμεσα στους αποστόλους, σε εικόνα της Πεντηκοστής

Ο Άγιος Χριστόφορος είναι λοιπόν ο Ακρίτας της θείας-αυτοκρατορικής τάξεως, στους ουρανούς και στη Γη, όπως οι πρώην βαρβαρικοί λαοί που εκχριστιάνιζε και εκπολίτιζε το Βυζάντιο (π.χ. Ρώσοι) εντάσσονταν στο σύστημα του και υπερασπίζονταν πλέον την πίστη και τη βασιλεία. Θωρακισμένος, ένοπλος και ενίοτε δρακοντοκτόνος, εντάσσεται στη χορεία των πολεμιστών του Θεού, μαζί με τον Άγιο Γεώργιο, το Δημήτριο, τους Θεοδώρους και τους Αγγέλους Ταξιάρχες. Γιατί οι δυνάμεις του χάους δεν υφίστανται απλώς κάπου μακριά. Καραδοκούν στα όρια (της αυτοκρατορίας ή του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά) για να επιτεθούν.

Η Εκκλησία, ο λαός του Θεού (Νέος Ισραήλ) και η αυτοκρατορία που κατ’ οικονομίαν Εκείνος ανύψωσε και επέλεξε για να τους προστατεύει, βρίσκεται διαρκώς στο στόχαστρο των αντιθέων δυνάμεων:

«Καὶ ὅταν τελεσθῇ τὰ χίλια ἔτη, λυθήσεται ὁ σατανᾶς ἐκ τῆς φυλακῆς αὐτοῦ, 8 καὶ ἐξελεύσεται πλανῆσαι τὰ ἔθνη τὰ ἐν ταῖς τέσσαρσι γωνίαις τῆς γῆς, τὸν Γὼγ καὶ τὸν Μαγώγ, συναγαγεῖν αὐτοὺς εἰς τὸν πόλεμον, ὧν ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν ὡς ἡ ἄμμος τῆς θαλάσσης. 9 καὶ ἀνέβησαν ἐπὶ τὸ πλάτος τῆς γῆς, καὶ ἐκύκλευσαν τὴν παρεμβολὴν τῶν ἁγίων καὶ τὴν πόλιν τὴν ἠγαπημένην· καὶ κατέβη πῦρ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ τοῦ Θεοῦ καὶ κατέφαγεν αὐτούς» (Αποκάλυψη 20:7-9)

Η παρεμβολή των Αγίων, η Πόλις η ηγαπημένη, στο ορθόδοξο φαντασιακό είναι η Κωνσταντινούπολη. Η Βασιλεύουσα, η Αγία Σιών, η Νέα Ιερουσαλήμ, αποτελεί το «ομφαλείον» του κόσμου, καθώς είναι θεοφρούρητη, αφιερωμένη στο Δεσπότη Χριστό από τον ιδρυτή της Κωνσταντίνο και προστατευμένη από τη Θεοτόκο Υπέρμαχο Στρατηγό. Όπως και η βιβλική Νέα Ιερουσαλήμ (η ανακαινισμένη Κτίση μετά τη Δευτέρα Παρουσία, ο Παράδεισος), έχει «τεῖχος μέγα καὶ ὑψηλόν» (Απ 21:12), για να φυλάσσει τους ενοίκους της και το ναό του Θεού (Αγία Σοφία).

Η Εκκλησία μαχόταν τον «αόρατο πόλεμο» απέναντι στα πάθη, την ανθρώπινη κακία και τις μηχανορραφίες του Πονηρού. Η αυτοκρατορία ήταν εκείνη που όφειλε να αποκρούσει τις βαρβαρικές δυνάμεις, οι οποίες πολεμώντας τη θεοφόρο παγκόσμιο τάξη γίνονταν (ακουσίως ή εκουσίως) όργανα του διαβόλου. Παρ’ ότι η ορθοδοξία δεν ανέπτυξε ποτέ δόγμα ιερού ή έστω δικαίου πολέμου όπως οι καθολικοί, η υπεράσπιση του συμπλέγματος Βασιλεία-Εκκλησία ήταν υπόθεση και θρησκευτικής σημασίας, με πρότυπο την υπερκόσμια διαπάλη του Καλού και το Κακό.

«Καὶ ἐγένετο πόλεμος ἐν τῷ οὐρανῷ· ὁ Μιχαὴλ καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ –τοῦ πολεμῆσαι μετὰ τοῦ δράκοντος· καὶ ὁ δράκων ἐπολέμησε καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ, 8 καὶ οὐκ ἴσχυσεν, οὐδὲ τόπος εὑρέθη αὐτῷ ἔτι ἐν τῷ οὐρανῷ. 9 καὶ ἐβλήθη ὁ δράκων, – ὁ ὄφις ὁ μέγας ὁ ἀρχαῖος, ὁ καλούμενος Διάβολος καὶ ὁ Σατανᾶς, ὁ πλανῶν τὴν οἰκουμένην ὅλην, ἐβλήθη εἰς τὴν γῆν, καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ μετ᾿ αὐτοῦ ἐβλήθησαν» (Απ 12:7-9)

Ο αυτοκράτορας, ο μέγας «βασιλεύς βασιλέων», οδηγούσε τον στρατό στη μάχη με λάβαρα του Χριστού, της Παναγίας και των πολεμιστών Αγίων: Κατά την παράδοση, ο βασιλεύς (ή ο επικεφαλής στρατηγός) πριν την έφοδο αναφωνούσε «Nobiscum Deus» (μεθ’ ημών ο Θεός), με το στράτευμα να απαντά στα ελληνικά «Κύριε Ελέησον». Αρχέτυπο της εικόνας αυτής ήταν ο ίδιος ο Χριστός:

«Καὶ εἶδον τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγμένον, καὶ ἰδοὺ ἵππος λευκός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπ᾿ αὐτόν, καλούμενος πιστὸς καὶ ἀληθινός, καὶ ἐν δικαιοσύνῃ κρίνει καὶ πολεμεῖ· 12 οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ ὡς φλὸξ πυρός, καὶ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ διαδήματα πολλά, ἔχων ὀνόματα γεγραμμένα, καὶ ὄνομα γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ αὐτός, 13 καὶ περιβεβλημένος ἱμάτιον βεβαμμένον ἐν αἵματι, καὶ κέκληται τὸ ὄνομα αὐτοῦ, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. 14 καὶ τὰ στρατεύματα τὰ ἐν τῷ οὐρανῷ ἠκολούθει αὐτῷ ἐπὶ ἵπποις λευκοῖς, ἐνδεδυμένοι βύσσινον λευκὸν καθαρόν. 15 καὶ ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ ἐκπορεύεται ρομφαία ὀξεῖα δίστομος, ἵνα ἐν αὐτῇ πατάσσῃ τὰ ἔθνη· καὶ αὐτὸς ποιμανεῖ αὐτοὺς ἐν ράβδῳ σιδηρᾷ· καὶ αὐτὸς πατεῖ τὴν ληνὸν τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς ὀργῆς τοῦ Θεοῦ τοῦ παντοκράτορος. 16 καὶ ἔχει ἐπὶ τὸ ἱμάτιον καὶ ἐπὶ τὸν μηρὸν αὐτοῦ ὄνομα γεγραμμένον, βασιλεὺς βασιλέων καὶ κύριος κυρίων» (Απ 19:11-16)

Η εμμονή στα όρια και η αδυναμία υπερκέρασης τους για να σωθούν ψυχές είναι αμαρτία. Όμως η απώλεια των ορίων οδηγεί στην καταστροφή και το χάος. Κάθε φορά που το Βυζάντιο κινδύνευε με κατάκτηση, τρόμος κυρίευε τους κατοίκους του: αφού η αυτοκρατορία ήταν η δύναμη που συγκρατούσε τις δυνάμεις του χάους, το Κατέχον, μόνο στο τέλος των καιρών θα μπορούσε να ηττηθεί από τον ίδιο τον Αντίχριστο. Πτώση της αυτοκρατορίας σήμαινε τέλος του κόσμου.

Η ιδέα του Κατέχοντος (Β’ προς Θεσσαλονικείς 2:6-7), της δύναμης που συγκρατεί τις δυνάμεις της ανομίας και καθυστερεί την αναπόφευκτη μεν, προσωρινή δε, επικράτηση του Αντιχρίστου, αποτελούσε το θεμέλιο λίθο της χριστιανικής πολιτικής θεολογίας και εσχατολογίας. Η αντίληψη αυτή ενείχε και το Βυζάντιο και τη δυτική Αγία Ρωμαϊκή (Φραγκο-Γερμανική) αυτοκρατορία. Στη σύγχρονη εποχή ανασύρεται από τον Γερμανό συγγραφέα Καρλ Σμιτ, σήμερα δε παίζει αυξανόμενο ρόλο στη μεσσιανική ιδεολογία της ρωσικής δεξιάς, που βλέπει την ανασύσταση της ορθοδόξου ρωσικής αυτοκρατορίας ως κοσμικό εμπόδιο εναντίον της άνομης, μεταχριστιανικής Δύσης.

(Αυτές ερμηνείες είναι σχετικές και υποκρύπτουν πολιτική σκοπιμότητα. Συνήθως οι πατέρες ερμηνεύουν το Κατέχον ως την Εκκλησία ή το Άγιο Πνεύμα).

Αν λοιπόν η αυτοκρατορία ή η Εκκλησία είναι το Κατέχον, τότε εύστοχα ο Άγιος Χριστόφορος έχει ονομαστεί «προστάτης άγιος του τέλους του κόσμου», αιώνιος και έσχατος πρόμαχος απέναντι στον πολύμορφο κυκεώνα του χάους. Από το χάος στη διεθνή πολιτική μέχρι την οικογένεια και την ίδια την ανθρώπινη ψυχή.

ΕΜΠΝΕΥΣΗ ΑΠΟ:

Pentecost for the Zombie Apocalypse
The Icon of Saint Christopher
The dog-headed Icon of Saint Christopher part 2: encountering Saint Christopher

*φοιτητής διεθνών, ευρωπαϊκών και περιφερειακών σπουδών (mnovakopoulos.blogspot.gr)

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: 9 Μαΐου εορτάζουν, μεταξύ άλλων, ο άγιος Μεγαλομάρτυς Χριστόφορος, ο άγιος Νικόλαος ο εν Βουνένοις με τα δέντρα που αιμοραγούν και ο προφήτης Ησαΐας (ιδού το βιβλίο του στην Παλαιά Διαθήκη από την Ιερά Μητρόπολη Γουμενίσσης).

Κύριε πρωθυπουργέ, θα πάτε στην Τουρκία με νέο τζαμί τη “Μονή της Χώρας”;

Ως τζαμί λειτουργεί από σήμερα (6 Μαΐου 2024) η Μονή της Χώρας

ΡΟΜΦΑΙΑ 6 Μαΐου 2024 (από εδώ)

Τη λειτουργία ως τζαμί της Μονής της Χώρας, του περικαλλούς βυζαντινού ναού της Κωνσταντινούπολης, εγκαινίασε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε ειδική τελετή στην οποία συνδέθηκε απ' ευθείας από το προεδρικό μέγαρο μέσω τηλεδιάσκεψης.
Πρόκειται για το μνημείο με τα πλέον περίτεχνα βυζαντινά ψηφιδωτά που διασώζεται στην Κωνσταντινούπολη, μαζί με την Αγία Σοφία και τη Μονή της Παμμακάριστου, η οποία επίσης λειτουργεί ως τζαμί.
«Τα τελευταία 21 χρόνια, έχουμε αναστηλώσει 5.500 μνημεία προγόνων στη χώρα μας και σε όλη τη γεωγραφία της καρδιάς μας» είπε χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρόεδρος στην εισαγωγική του ομιλία στην τελετή, η οποία αφορούσε την ολοκλήρωση των έργων αναστήλωσης και συντήρησης 201 ιστορικών μνημείων από τη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων (Κοινωφελών Ιδρυμάτων) ανά την Τουρκία και στην Πρίστινα του Κοσόβου.

«Βλέπω αυτή τη σημαντική τελετή σήμερα ως μια ακόμα ένδειξη της ευαισθησίας που επιδεικνύουμε όσον αφορά την προστασία της κληρονομιάς» συνέχισε ο Ταγίπ Ερντογάν, ενώ όταν ήρθε η σειρά στη Μονή της Χώρας έδωσε τον λόγο στον επαρχιακό μουφτή της Κωνσταντινούπολης, Σαφί Αρπάγκιους, ο οποίος ανέφερε: «Κύριε πρόεδρε, έπειτα από 79 χρόνια, αναστηλώνεται και ξανανοίγει για τους πιστούς από τη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων. Το "Καριγέ" μετατράπηκε σε μουσείο 79-80 χρόνια μετά το τέμενος της Αγίας Σοφίας. Ήταν ένα μέρος που εχρησιμοποιείτο ως τζαμί προηγουμένως. Αυτό το τζαμί, που έγινε μουσείο μετά το 1947, ανακαινίστηκε και επισκευάστηκε με τις προσπάθειες και την υποστήριξη των ιδρυμάτων μας και σήμερα, με τη βοήθεια του Θεού, θα αποδοθεί ξανά για προσευχή και θα υποδεχτεί τους πιστούς στην Κωνσταντινούπολη».

Στο σημείο αυτό ο Τούρκος πρόεδρος έδωσε το πρόσταγμα για να κοπεί η κορδέλα των εγαινίων: «Έχεις το ψαλίδι στα χέρια σου και την κορδέλα μπροστά σου. Όλοι μαζί να πούμε "εις το όνομα του Κυρίου" (για Αλλάχ μπισμιλάχ) και να κόψουμε την κορδέλα. Με το καλό»!
Το τζαμί θα λειτουργεί στο πρότυπο της Αγίας Σοφίας. Tα ψηφιδωτά στους τοίχους στον χώρο της προσευχής καλύφθηκαν, ενώ καθορίστηκε περιοχή που θα την επισκέπτονται οι τουρίστες με ξεναγό.
Η εκκλησία του Αγίου Σωτήρος εν τη Χώρα, το καθολικό του πάλαι ποτέ μοναστικού συγκροτήματος, χρονολογείται από τον 6ο μ.Χ. αιώνα, ενώ τα μοναδικά ψηφιδωτά και νωπογραφίες της φιλοτεχνήθηκαν τον 14ο αιώνα, από το 1305 έως το 1320, επί βασιλείας Παλαιολόγων.

Η Μονή της Χώρας μετατράπηκε σε τζαμί το 1511, 58 χρόνια μετά την Άλωση της Πόλης, και με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της Τουρκίας το 1945 έγινε μουσείο.
Μετά την απόφαση αυτή ειδικοί από τις Ηνωμένες Πολιτείες εκτέλεσαν ένα τεράστιο έργο αποκατάστασης και συντήρησης των ψηφιδωτών και νωπογραφιών, ξηλώνοντας τους σοβάδες που τα κάλυπταν.
Οι εργασίες ξεκίνησαν το 1948 και ολοκληρώθηκαν δέκα χρόνια αργότερα το 1958.
Το 2019 το Συμβούλιο της Επικρατείας (Danistay) της Τουρκίας ακύρωσε την απόφαση του 1945 και ένα χρόνο αργότερα, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι το μνημείο θα λειτουργήσει και πάλι ως τζαμί.

Κύριε πρωθυπουργέ θα πάτε στην Τουρκία με νέο τζαμί τη “Μονή της Χώρας”;

Χρήστος Γ. Κτενάς, Flight.com 6 Μαΐου 2024

Πόσα τζαμιά έχει η Κωνσταντινούπολη; Κάπου 3.000 και ανάμεσα τους πολλά εκπληκτικής ομορφιάς, μεγαλοπρέπειας και ιστορίας. Και λογικό καθώς εκεί κατοικούν 15 εκατομμύρια μουσουλμάνοι, οπότε πρέπει να εξυπηρετηθούν οι λατρευτικές τους ανάγκες. Υπάρχει λοιπόν λόγος να προστεθεί ακόμη ένα; Και μάλιστα με εκ νέου μετατροπή σε τζαμί, μιας ιστορικής κληρονομίας, χριστιανικής εκκλησίας; Κανένας.

Υπάρχει λόγος ή λογική, αυτή η εκκλησία, να συντηρείται επί τετραετίας από το Τουρκικό κράτος, γιατί έχει ιστορία άνω των 1.500 ετων, με εκπληκτικά βυζαντινά ψηφιδωτά και παραστάσεις, μόνο και μόνο για να σκεπαστούν αυτά (!) ώστε να μην φαίνονται; Μιας και δεν μπορούν να τα βλέπουν για θεολογικούς λόγους οι μουσουλμάνοι πιστοί; Κανένας και καμμία.

 
Οι τοιχογραφίες της Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη

 

Κι όμως αυτά έγιναν σήμερα, στα εγκαίνια του Καριγιέ Τζαμί, δηλαδή της εκκλησίας της “Μονής της Χώρας”, στην περιοχή Edirne Kapi (Πύλη της Ανδριανούπολης) στην Κωνσταντινούπολη. Έτσι η υπερχιλιόχρονη αυτή εκκλησία, κάποτε αναστηλωμένη από τον Ισαάκ Κομνηνό, και διακοσμημένη με χορηγό τον Μέγα Λογοθέτη επί εποχής Ανδρόνικου Β’, Θεόδωρο Μετοχίτη, τώρα θα γίνει ξανά τζαμί, όπως ήταν στο διάστημα 1500-1945. Οπότε σε εποχή Kεμαλισμού και “κοσμικότητας” έγινε μουσείο. Μέχρι να φθάσουμε στο 2020 για να κηρυχθεί εκ νέου ισλαμικό τέμενος, το οποίο θα λειτουργεί εφεξής.

Ρωτήσαμε στην αρχή “ποιος ο λόγος”. Μα ένας και μόνος: η “διαφήμιση” και η πομπώδης, εγχώρια συσπειρωτική, απόδειξη της ισλαμικής στροφής της Τουρκίας, ως πνεύμα και ύφος Ερντογάν. Η οποία θεωρεί απαραίτητη την αναβίωση της οθωμανικής παράδοσης, που ήθελε να γίνονται τζαμιά οι μεγάλες χριστιανικές εκκλησίες. Το ίδιο δηλαδή που έγινε με την Αγιά Σοφιά, το ίδιο που αναμενόμενα θα γίνει και με άλλες.

Μπορεί κανείς να αναλύσει αυτή την μεταστροφή, που φθάνει και σε ένα ιδιότυπο “ιστορικό βανδαλισμό” αρχαίων μνημείων της Ορθοδοξίας, ως και μεταφυσική φοβική αντίδραση. Γιατί πραγματικός “χριστιανικός κίνδυνος” για την Τουρκία δεν υπάρχει. Το εκεί χριστιανικό στοιχείο, ελληνορθόδοξο, αρμένικο, καθολικό κ.ο.κ. είναι ελάχιστο αριθμητικά και απολύτως “σιωπηλό” και μηδενικής επιρροής, τουλάχιστον στο εσωτερικό της χώρας. Και φυσικά η Ελλάδα δεν απειλεί την Τουρκία, παρά μόνο στο εξωστρεφές φαντασιακό της Άγκυρας και των μεγαλόπνοων φιλοδοξιών της.

Και βέβαια οι μεγάλες χριστιανικές χώρες, αν υποθέσουμε πως έχουν κάποια ευαισθησία περί “πολιτισμικής οικειοποίησης”, δεν την δείχνουν. Χρησιμοποιούμε τον όρο αυτό, “πολιτισμική οικειοποίηση” (στα αγγλικά “cultural appropriation”) γιατί είναι και της μόδας, καθώς θεωρείται πλέον καταδικαστέο να “οικειοποιείσαι στοιχεία ενός άλλου πολιτισμού χωρίς να κατανοείς ή να σέβεσαι τη σημασία του”, σύμφωνα με τον ορισμό της.

Κι όμως αυτό το ασκεί η Τουρκία, απολαμβάνοντας παράλληλα άριστες σχέσεις με την αυτοπροβαλλόμενη “Νέα Ρώμη”, δηλαδή τη Μόσχα, όπως και πολύ καλές σχέσεις με την καθολική Ισπανία, την καθολική Ιταλία, την γειτονική της, ορθόδοξη Βουλγαρία, την ορθόδοξη Ουκρανία, την επίσης ορθόδοξη Λευκορωσία και πάει λέγοντας. Δηλαδή έχοντας εξασφαλίσει μια διεθνή ανοχή σε ότι έχει να κάνει με ανάλογες δράσεις, το πολύ ίσως εισπράττοντας ένα τυπικό “διπλωματικό σκούξιμο”, για τα μάτια του… κόσμου.

 

Η Μονή της Χώρας το 1903 ως τζαμί πλέον. Brooklyn Museum Archives, 

W. H. Goodyear Collection

Γιατί γράφουμε όλα τα παραπάνω; Για να προτείνουμε -εκ του ασφαλούς και εκ του “καναπέως”- κάποια “σκληρή δράση” κατά της Τουρκίας, με δικές μας απειλές, έξοδο στόλου στο Αιγαίο, κλείσιμο τζαμιών στη Δυτική Θράκη, καταδίωξη εγχώριων μουσουλμάνων και λοιπά γλαφυρά, είτε τηλεοπτικής φαμφαρολογίας είτε ακροδεξιάς υφής; Σαφώς όχι.

Για να πούμε όμως, πως η σημερινή φιέστα στη “Μονή της Χώρας”, παρουσία Ερντογάν (τηλεοπτικά, καθώς έκανε σχετική εκδήλωση στην Άγκυρα, ταυτόχρονων εγκαινίων 201 αναστηλωμένων μνημείων), καταλύει ακόμη και αυτή την ολοένα και μικρότερης σημασίας “διπλωματική ευγένεια και αβρότητα”. Όταν δηλαδή αναμένει σε λίγες μέρες, στις 13 Μαϊου, τον Έλληνα πρωθυπουργό για επίσημη επίσκεψη, πάει πολύ να “τζαμιοποιεί” τις παραμονές, ακόμη μια πολυθρύλητη βυζαντινή εκκλησία.

O Ερντογάν στην τελετή εγκαινίων 201 αναστηλωμένων μνημείων, ανάμεσα τους και της “Μονής της Χώρας”

Να λοιπόν μια ακόμη απορία μας: Κρίνει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, και συμβουλεύει ο αρμόδιος υπουργός των Εξωτερικών, Γ. Γεραπετρίτης, πως πρέπει να γίνει η ανακοινωμένη επίσκεψη στην Τουρκία; Σε μια Τουρκία η οποία αυτές τις ίδιες μέρες κανακεύει την Χαμάς, επιτιμεί πολλές χώρες της Δύσης, δηλώνει “ένοπλος προστάτης των Μουσουλμάνων” σε όλο τον κόσμο, υπερεξοπλίζεται, βαυκαλίζεται αλλά και υλοποιεί το όραμα της “Γαλάζιας Πατρίδας”, εξοπλίζει τη Λιβύη του “συμφώνου για ΑΟΖ”, πανηγυρίζει για τα 50 χρόνια κυπριακής κατοχής, και ακόμη οργίζεται που τολμάμε εμείς να εξαγγείλουμε θαλάσσια πάρκα οικολογικής προστασίας (μόνο τη φώκια Monachus monachus δεν μας έχει πει ακόμη πως έχει… τουρκική καταγωγή);

Ή μήπως είναι εποχή και καιρός, να αναβληθεί η επίσκεψη σε κάποιες καλένδες αργότερα, είτε με διπλωματική αιτιολογία, είτε με ευθέως έκφραση δυσαρέσκειας, για όλα ή μερικά από τα παραπάνω; Γιατί αλλιώς κινδυνεύει η επίσκεψη να μεταφραστεί και σε “επιβράβευση” της Άγκυρας;

Καλή η προσέγγιση και χρήσιμος ο κατευνασμός της Τουρκίας, έστω και αν ξέρουμε ότι θα είναι πάντα παροδικός, καλή και η σχετική ανάπαυλα στη μεταξύ μας στρατιωτική ένταση. Καλά όλα τα παραπάνω ουσιαστικά και χωρίς διάθεση ειρωνείας, γιατί γνωρίζουμε το βάρος έκαστης χώρας και το περιθώριο κινήσεων της. Αλλά ίσως είναι καιρός να δείξουμε (πάλι για τα μάτια του κόσμου, ή έστω για το εκλογικό ακροατήριο της κυβέρνησης…) πως η “χριστιανικής υφής” ανοχή μας -μιας και ξεκινήσαμε να μιλάμε για εκκλησίες και είναι μέρες Πάσχα- έχει κάποιο όριο, ειδικά αν πέφτουν πολλά τα χαστούκια και αμφίπλευρα στα μάγουλα.

Μονή της Χώρας: Ένοχη αποδοχή ή συναίνεση από την Κυβέρνηση της ΝΔ; 

 

Δελτίο τύπου της ΝΙΚΗΣ

Μετά την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη και την Αγία Σοφία στην Τραπεζούντα, η Τουρκία μετέτρεψε σε τζαμί άλλον ένα από τους σημαντικότερους ελληνορθόδοξους ιερούς ναούς της Κωνσταντινούπολης, τον ναό της ιστορικής Ιεράς Μονής του Σωτήρος Χριστού «της Χώρας» ο οποίος ιδρύθηκε κατά τον 11ο αιώνα.

Η κυβέρνηση της ΝΔ ενώ βλέπει διαχρονικά τις συνεχείς προσβολές και διεκδικήσεις της Τουρκίας σε όλα τα επίπεδα- πολιτισμικό,  θρησκευτικό, γεωπολιτικό- αδρανεί αδικαιολόγητα να αντιδράσει, υποδηλώνοντας  ένοχη αποδοχή ή συναίνεση.

Είναι δυνατόν ο πρωθυπουργός κ Μητσοτάκης να επισκεφθεί τον Ερντογάν μετά και την πρόσφατη προσβολή; Είναι προφανές ότι καμία ένδειξη καλής θελήσεως δεν υπάρχει από την πλευρά της "φίλης" Τουρκίας.

Καλούμε την κυβέρνηση και προσωπικά τον Πρωθυπουργό να τεθούν προ των ευθυνών τους.

Η ΝΙΚΗ δεν ξεχνά, ούτε παραδίδει τα πνευματικά της κειμήλια. Ας γνωρίζουν όλοι ότι είναι σε πολιτική ετοιμότητα και περιμένει την αφύπνιση του ελληνικού λαού για να κυβερνήσει την χώρα με σοβαρότητα και αξιοπιστία.

Μονή της Χώρας: από ιερός ναός σε τζαμί 

 

Άρθρο της Θεματικής Ομάδας Πολιτισμού της ΝΙΚΗΣ

Από εδώ

Μετά την Αγία Σοφία, η Τουρκία μετέτρεψε ξανά σε τζαμί άλλον ένα από τους σημαντικότερους ελληνορθόδοξους ιερούς ναούς της Κωνσταντινούπολης, τον ναό της ιστορικής Ιεράς Μονής του Σωτήρος Χριστού «της Χώρας». Πάσχα έχουμε, αλλά η «φίλη γείτονα χώρα» ξέρει ότι μπορεί ανενόχλητη να πληγώνει και να προσβάλλει την ιστορική μας μνήμη και την ευαισθησία μας.

Ο ναός αυτός – κομμάτι της καρδιάς του γένους μας, του γένους των Ορθοδόξων Ρωμιών – οικοδομήθηκε τον 11ο αιώνα μ.Χ. από την πεθερά του αυτοκράτορα Αλεξίου Α΄ Κομνηνού Μαρία Δούκαινα, αλλά η αρχική μονή ιδρύθηκε, κατά την παράδοση, κατά  τον 6ο αιώνα. Οι Οθωμανοί κατακτητές τον μετέτρεψαν σε τζαμί τον 16ο αιώνα και από το 1958 μέχρι πρόσφατα λειτουργούσε ως μουσείο. Η Μονή της Χώρας ονομάζεται έτσι επειδή βρισκόταν στην περιοχή «Χώρα», αλλά η ονομασία της παραπέμπει επίσης στον Ιησού Χριστό, ο οποίος χαρακτηρίζεται «Η Χώρα των Ζώντων» στο μνημειώδες ψηφιδωτό του ιστορικού ναού – όπως αντίστοιχα η Θεοτόκος, στο δικό της ψηφιδωτό, ονομάζεται «Η Χώρα του Αχωρήτου». Αυτή τη Χώρα των Ζώντων (στην οποία δηλαδή βρίσκονται όλοι οι ζώντες), οι νεοϊσλαμιστές της Τουρκίας λεηλατούν για μια ακόμη φορά, επιδεικνύοντας την κατακτητική κυριαρχία τους.

Η σημερινή Τουρκία συνεχίζει την αναβίωση του οθωμανικού θεοκρατικού καθεστώτος, χωρίς να κάμπτεται από την όποια διεθνή ευαισθησία για τα πολιτισμικά μνημεία, χωρίς να συγκινείται από τις ελληνικές κορώνες περί δήθεν εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων (μάλλον έτσι βλέπουν την «εξομάλυνση», τόσο η πολιτική ηγεσία της Τουρκίας όσο και εκείνη που κυβερνά τη χώρα μας – ως μια Τουρκία που θα κάνει ό,τι θέλει) και φυσικά χωρίς να φοβάται τυχόν ουσιαστική αντίδραση της Ελλάδος, αφού το εθνομηδενιστικό καθεστώς της πατρίδας μας μάλλον προτιμά να ξεμπερδεύει όσο το δυνατόν ταχύτερα από οτιδήποτε θα μπορούσε να υπενθυμίζει στους Έλληνες την εθνική, ιστορική και πολιτισμική (θα προσθέσουμε και «αυτοκρατορική») κληρονομιά μας. Θέλει να είμαστε «υπερήφανοι» πλέον για «άλλα» πράγματα, όχι για την ιστορία και τον πολιτισμό μας και προφανώς όχι για την πίστη μας.

Η ΝΙΚΗ δεν προτείνει (αν και μια μερίδα του ελληνικού λαού θα το ήθελε) να κηρύξουμε πόλεμο για το γεγονός. Υπάρχουν και διπλωματικοί τρόποι να δείξουμε τη δυσαρέσκειά μας και να πιέσουμε τη γείτονα. Αλλά η Ελλάδα έχει πάψει να πιέζει οποιονδήποτε, πέρα από τον ίδιο τον δικό της λαό, που από την αφόρητη πίεση τον έχει εξουθενώσει και εξευτελίσει. Χρειάζεται πίεση που θα αφορά στην πιθανή ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πίεση που θα αφορά στις διμερείς σχέσεις, πίεση που θα αφορά στη διεθνή εικόνα της Τουρκίας, για την οποία εκείνη (παρά τους λεονταρισμούς της) ενδιαφέρεται… Πολλά μπορούμε να κάνουμε, αλλά τίποτα δεν κάνουμε, όπως δεν κάνουμε για κανένα θέμα που αφορά πραγματικά στην πατρίδα μας.

Την πολιτική ηγεσία της πατρίδας μας την καλούμε για μια ακόμη φορά (δυστυχώς, μονίμως μάταια) να τεθεί προ των ευθυνών της. Τον ελληνικό λαό τον καλούμε να συνειδητοποιήσει πως τα ορθόδοξα ιερά μνημεία της Κωνσταντινούπολης και ολόκληρης της Τουρκίας (Μικρά Ασία λέμε ακριβέστερα, χωρίς μίσος) είναι δικά μας και των παιδιών μας, κομμάτια του πολιτισμού και της ιστορίας μας, αρπαγμένα και συλημένα από τους ίδιους βάρβαρους κατακτητές, με τους οποίους πολέμησαν κατ’ επανάληψιν οι πρόγονοί μας (μέχρι και το 1974 στην Κύπρο μας), τους ίδιους βάρβαρους κατακτητές που τρίζουν τα δόντια τους και σήμερα κι ακονίζουν τα μαχαίρια τους δίπλα στη θάλασσά μας και δίπλα στα σπίτια μας. Κι εμείς ξεχνάμε, όλο ξεχνάμε κι όλο υποχωρούμε – σαν να μην είμαστε απόγονοι εκείνων που είμαστε.

Η ΝΙΚΗ δεν ξεχνά, ούτε παραδίδει τα πνευματικά και πολιτικά της όπλα. Ας γνωρίζουν όλοι ότι περιμένει. Περιμένει την αφύπνιση του ελληνικού λαού και τη δημοκρατική εντολή του – για να έρθει πραγματική ειρήνη, αλλά και δικαιοσύνη και ευημερία στη χώρα μας και σε ολόκληρη την περιοχή μας.

Συμπλήρωμα

Σας ευχαριστούμε, κ. Ερντογάν, που μας αφυπνίσατε! Αυτό το είχαμε δημοσιεύσει το 2020, όταν η Τουρκία ξαναέκανε τζαμί την Αγιά Σοφιά. Όνειρο θερινής νυκτός, τόσο κράτησε η "αφύπνισή" μας. Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν.

Αναζητώντας τη Ρωμιοσύνη (ως νέα πολιτική και πολιτισμική πρόταση)

Τι μας αφορά πιο πολύ; Η Άλωση της Βαστίλης ή της Κωνσταντινούπολης;  

«Οι δυο μας πήραμε την Πόλη»: ένα μυθιστόρημα για κάθε καρδιά που χτυπάει για Χριστό & Ελλάδα, κι αναρωτιέται...

Η Μαύρη Τρίτη και 13 Απριλίου 1204: Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους «χριστιανούς»

Μαΐου μνήμες...

29 Μαΐου: “Επίθεση” στους Τούρκους!... 

Χριστός ανέστη!

 

Αντί του "Άξιον Εστίν" την Κυριακή του Πάσχα. Ήχος α΄. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Οι Μαΐστορες της Ψαλτικής Τέχνης", υπό την διεύθυνση του Ομότιμου Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Γρηγορίου Στάθη. Μελίσματα Ψαλτικής (Δημ. Παπαπάνης)

  Η 90χρονη κυρά Κατερίνα Μακαρούνα, μέσα από το μικρό εξωκλήσι του Αγίου Πέτρου και μπροστά από την κάμερα, με την γλυκύτατη και μελωδική φωνή της έψαλε το δοξαστικό «Αναστάσεως ημέρα». Από το διαδικτυακό κανάλι ΟΜΙΛΙΕΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΟΡΦΟΥ.

Ι.Ν. ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ (ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΑΓΑΠΗΣ 2012). Ψάλλει ο Αρχιμανδρίτης π. Ειρηναίος Νάκος. Athens Art