ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΠΡΟΜΗΝΥΜΑΤΑ

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

ΒΗΜΑΤΑ

Ο Αύγουστος, για όσους κρατιόμαστε από τον βράχο της παράδοσής μας, είναι συνδεδεμένος με την Παναγία. Νιώθουμε την ανάγκη από την πρώτη κιόλας μέρα του, να περάσουμε από κάποιον ναό, την ώρα του δειλινού, και να ακούσουμε και να συμψάλουμε το “πολλοίς συνεχόμενος πειρασμοίς προς σε καταφεύγω, σωτηρίαν επιζητών, ω μήτερ του Λόγου και παρθένε, των δυσχερών και δεινών με διάσωσον” ή “των λυπηρών επαγωγαί χειμάζουσι την ταπεινήν μου ψυχήν και συμφορών νέφη την εμήν καλύπτουσι, καρδίαν, Θεονύμφευτε, αλλ’ η φως τετοκυία, το θείον και προαιώνιον, λάμψον μοι το φως το χαρμόσυνον”. 

Είναι τα δύο πανέμορφα ποιήματα των παρακλητικών κανόνων, του Μικρού και του Μεγάλου, που μας υπενθυμίζουν την πορεία της ζωής, τους πειρασμούς μας, την ανάγκη για φως, για σωτηρία, για βοήθεια, για χαρά που ξεπερνά τα μέτρα και τα όρια του παρόντος. Είναι η Παναγία η μορφή αυτή που μπορεί να μας δώσει ό,τι ζητάμε και σ’ αυτήν απευθυνόμαστε, όσοι ακόμη αντέχουμε να βλέπουμε τον Αύγουστο όχι μόνο ως μήνα διακοπών από τους ρυθμούς της καθημερινότητας, αλλά και ως καιρό, ευκαιρία για αναζήτηση της αλήθειας του μέσα κόσμου μας.

Οι Έλληνες, στην πλειονοψηφία μας, έχουμε χάσει αυτόν τον καθημερινό αυγουστιάτικο σύνδεσμο. Ιδίως οι νεώτεροι είναι πιο μακριά, διότι δεν μπορούν να συμμεριστούν το περιεχόμενο των παρακλητικών κανόνων, όχι μόνο λόγω της γλώσσας, αλλά κυρίως διότι περιγράφουν έναν άνθρωπο που νιώθει την ήττα του από την ισχύ του κοσμικού πνεύματος, της βιοτικής παραζάλης, η οποία τον κυκλώνει όπως οι μέλισσες το κερί, της θλίψης που γίνεται βέλος που τρώει την καρδιά, και οι νεώτεροι το καλοκαίρι δεν θέλουν έγνοιες, θέλουν τη ζωή τους να χαρακτηρίζεται από τη ραστώνη της ανίας, της διασκέδασης, της θάλασσας και των διακοπών, να πηγαίνουν σε συναυλίες, σε εκδρομές, να μην αισθάνονται ότι τους κυνηγούνε βάσανα. Και μοιάζει εύλογη αυτή η προτίμηση.

Όμως ο χρόνος δεν αφήνει τον άνθρωπο να λησμονήσει αυτό που του λείπει. Μπορεί να θέλουμε να αφήσουμε στην άκρη τις ταραχές και το κενό μας, να μπούμε στη θάλασσα για να ελευθερωθούμε από τις εντάσεις μας, να βρούμε φως, να ξεσκάσουμε, να φλερτάρουμε, να απολαύσουμε, να συναντηθούμε με τα παιδιά μας που δεν προλαβαίνουμε να τα δούμε στον ρυθμό του υπόλοιπου χρόνου, όμως το “έτι έν σοι λείπει” και η εύρεση του “ενός ού έστι χρεία” αγγίζει την ψυχή μας και τον Αύγουστο. Κι εδώ η Παναγία είναι και παραμένει η απάντηση.

Στην εικόνα της μπροστά, την ώρα που ανάβουμε κερί και προσκυνούμε, νιώθουμε ότι εκείνη παραμένει η μάνα όλων των ανθρώπων και η δική μας. Και κάνοντας μια προσευχή σ’ αυτήν, δεν μένουμε μόνο στον δικό μας τρόπο. Αφηνόμαστε στη δική της αγκαλιά, για να μας δείξει με τη σιωπή της, το αδιόρατο χαμόγελο που απευθύνεται προς τον καθέναν μας, ότι ο Υιός που κρατά είναι ο Θεός μας. Και όπως Εκείνος μας κοιτάζει, έχοντας την αγάπη της δικής της αγκαλιάς, είναι έτοιμος να μας δώσει, στην παντοδυναμία Του, την απάντηση, που είναι ο Ίδιος. Ο Θεός που μας ενισχύει και μας σώζει. Που μας αγαπά, περιμένοντας από εμάς να μη νιώσουμε οι μεγάλοι που πρέπει να απαντήσουμε στα πάντα με τον τρόπο μας, αλλά τα παιδιά, οι φίλοι Του, που θέλουμε να κουρνιάσουμε κι εμείς στην αγκαλιά της Παναγίας, της μάνας μας που μας δείχνει το φως το χαρμόσυνο.

Ας πάρουμε μέρος στις παρακλήσεις του Αυγούστου. Δεν είναι μόνο θέμα παράδοσης. Είναι και η ανάγκη να βρούμε την δική μας απάντηση στην αγάπη της Παναγίας.

Δημοσιεύθηκε στην “Ορθόδοξη Αλήθεια”
στο φύλλο της Τετάρτης 30 Ιουλίου 2025